Lieve lezer(essen)s van mijn wandelavonturen,
Geen wandelavontuur? Nee, dat is het slechte nieuws. Nu het goede nieuws: hier volgt een reisverslag van ons voorjaars-arrangement doorgebracht in Havezathe Carpe Diem in Vethuizen-Montferland.
Reisverslag voorjaars-arrangement Havezathe Carpe Diem
Vrijdag 25 juni t/m zondag 27 juni 2021
Vrijdag 25 juni 2021
Gorssel – Carpe Diem
Tja, ons kerst-arrangement 2020 bij Havezathe Carpe Diem (https://www.hotelcarpediem.nl), werd gecanceld vanwege de coronacrisis en daarmee ook het geplande bezoek aan museum MORE en Huis Bergh. Ook het geboekte ‘kerst 2.0’ in februari 2021 werd gecanceld. Pasen en Pinksteren brachten we min of meer thuis door in lockdown. Maar nu zijn er eindelijk versoepelingen van kracht. We kunnen weer terecht in de Havezathe en ook in de musea. Meteen geboekt, want wie weet hoe lang we er van kunnen profiteren.
De auto had ik vorige week al gewassen en afgetankt. Het is rustig op de weg, bewolkt, maar droog en 16 graden in de plus. Tegen elven staan we op de parkeerplaats van museum MORE in Gorssel. Parkeren is hier gratis, dat is nog eens service.
Hm, we zijn te vroeg gezien ons tijdslot van 11.15 uur, maar het restaurant is open, dus precies genoeg tijd voor de KMA (koffie met appeltaart).
Precies om 11.15 uur mogen we gratis (museumjaarkaart!) naar binnen. Coronaregels zijn nu eenmaal coronaregels.
We worden hartelijk welkom geheten door Bob Ross (1942 – 1995). Tja, dat vind ik nu tragisch, hij is maar 52 jaar oud geworden (lymfeklierkanker).Maar eerst een stukje tekst uit de uitgereikte folder:
Miljoenen mensen hebben vanaf 1983 zijn tv-serie The Joy of Paintinq gezien waarin Bob telkens binnen 30 hypnotiserende minuten een landschap neerzette. Artistiek directeur Ype Koopmans: ‘Bob Ross is een prachtig fenomeen in de populaire cultuur.
Een ontwapenend blije promotor van schildervreugde die op een authentieke en laagdrempelige manier angst voor kunst maken en kunst kijken wegneemt.’ Het komt altijd goed in de wereld van Bob Ross. En dat is waarom de Amerikaanse art instructor waarschijnlijk nog altijd zo geliefd is. Zijn motto: iedereen kan schilderen! Ook als je nog nooit een kwast gehanteerd hebt. Zijn tv-serie, die liep van 1983 tot 1994, wordt wereldwijd voortdurend herhaald en de hoeveelheid fans groeit nog altijd. Zeker ook onder jonge generaties die hem herontdekken en bijvoorbeeld op online-platforms zoals Twitch deelnemen aan Bob Ross-streaming marathons. Mee-schilderen mag, maar is niet verplicht.
Met zijn kalme, warme stem bedreef Bob mindfulness avant-la-lettre en is hij nu de King of Chili voor ASMR-YouTubers die fluisterend en met zachte geluiden hun kijkers in slaap wiegen. Bob is brenger van heil in een rusteloze tijd. Maar Bob had ook humor, aan spoofs werkte hij vaak mee, zoals commercials voor de muziekzender MTV. En volgens naasten zou hij ook lol beleefd hebben aan hedendaagse memes. Postuum verscheen hij onder meer in de komische animatieserie Family Guy en superheldenfilm Deadpool 2.
Het ondergaan van Bob Ross – want dat is het – heeft kennelijk een tijdloze aantrekkingskracht. Er gaat iets magisch uit van de razendsnelle verschijning van een landschap in olieverf. In dertig hypnotiserende minuten demonstreert hij welke effecten je kunt creëren op een canvas met wet-on-wet (nat-in-nat), in de kunst ook bekend als ‘alla prima’. Deze schildertechniek, die vereist dat de schilder snel te werk gaat om het droogproces van de verf voor te zijn, werd ook toegepast door kunstenaars zoals Velázquez, Rembrandt en Hals. Maar Bob Ross pretendeerde nooit een artistiek genie te zijn: ‘lt’s not traditional art, it’s not fine art. And I am not tryinq to tell anybody it is.’
No mistakes, just happy accidents.
Bobs doel was mensen plezier te laten beleven aan schilderen. Maar hij bereikte meer. Vanuit zijn intieme, eenvoudige tv-studio spreekt Bob je persoonlijk toe, met een bevrijdend geloof in de maakbaarheid van talent. En dat strekt verder dan schilderen, verder dan Bobs vertrouwde tubes met kleuren zoals Van Dyke Brown, Titanium White of Sap Green. Zijn geruststellende aanmoediging ‘You can do anythinq you want. This is your world’ heeft op vele fans een therapeutische uitwerking. Begin maar gewoon. Ook al ben je bang om te falen. ‘Ever make mistakes in life? Let’s make them birds. Yeah, they’re birds now’. Vergissen is menselijk. Vergeef jezelf. Laat je fouten wegvliegen. Op een canvas, of uit je bestaan. ‘Just let it happen, don’t fight it’.
Geboren in Florida, trad Bob Ross als 18-jarige in dienst van de Amerikaanse luchtmacht. In zijn vrije tijd begon hij met schilderen, mede geïnspireerd door de tv-shows van de opgewekte Duits-Amerikaanse schilder Bill Alexander. In een format vergelijkbaar met wat later The ]oy of Paintinq zou worden.
Nadat Ross de luchtmacht verliet, kreeg hij een baan als docent in het hele land voor Alexanders bedrijf. In 1982 leidde hij een vijfdaagse workshop in zijn thuisstaat Florida toen hij Annette en Walt Kowalski ontmoette. Toen de oudste zoon van de Kowalski’s stierf, schreef Walt Annette in voor een vijfdaagse schilderles bij Alexander. Ze was teleurgesteld toen ze hoorde dat de Duitser onlangs met pensioen was gegaan en dat ze vast zat aan iemand van wie ze nog nooit had gehoord. Maar toen ze Ross op die eerste dag ontmoette, stond ze aan de grond genageld. Aan het einde van die week nodigde het echtpaar hem uit voor een etentje en vroeg hem te stoppen met werken voor het bedrijf van zijn mentor en met hen in zee te gaan. Ze wilden dat hij les zou geven in Virginia, waar ze woonden. Hij liet zich overhalen. Ze kochten advertenties in de krant en Ross gaf openbare demonstraties, schilderde in winkelcentra. Om geld te besparen op kosten voor een kapper, nam Ross een permanentje. Ook koos hij ervoor om altijd een spijkerbroek en een eenvoudig overhemd met kraag te dragen, zodat de show tijdloos zou blijven.
In de loop van de volgende jaren pakten steeds meer stations de show op. Meer kijkers én meer workshops. In 1987 trok Ross kriskras door het land en gaf bijna het hele jaar door les. Hij en Annette hebben de eerste groep gecertificeerde instructeurs opgericht om aan de vraag te voldoen. Elke instructeur wordt getraind in zowel de wet-on-wet techniek als de positieve en meditatieve aanpak. Binnen een paar jaar was hij beroemder dan Bill Alexander ooit was geweest.
Het productieschema was slopend. Kowalski: ‘Alle 13 afleveringen van een seizoen maakten we in een week’. Bob kwam op zondag opdagen, hij zou alle schilderijen neerzetten en dan zou hij de volgorde kiezen waarin hij ze ging schilderen en opnemen. Op maandag deden we de intro’s en outro’s van de shows, en maandag filmden we dan ook vaak al 2 of 3 uitzendingen. Op dinsdag maakten we dan meestal 8 of 9 afleveringen en op woensdag deden we de rest. We bekeken alle episodes opnieuw op donderdag en dan deden we ook retakes, als dat nodig was. De uitzendingen werden rechtstreeks op tape gezet.
Bob was er erg trots op dat er niet ge-edit werd. Maar de schilderijen waren minder spontaan dan hij in zijn afleveringen deed voorkomen. In de studio stond altijd een schilderij buiten beeld, dat hij voor de uitzending had geschilderd. Hij zou grappige dingen zeggen zoals ‘let’s do something crazy here, what the heck’, maar hij wist precies wat hij van plan was.
Maar één seizoen is wel heel bijzonder, namelijk seizoen 2. Die deed hij volledig uit zijn hoofd. In het weekend voordat ze seizoen 2 wilden opnemen, werd er ingebroken in de camper van Bob. Ze stalen alle 13 referentieschilderijen. En dat was het meest spontane seizoen dat Bob ooit heeft gedaan.
In 381 afleveringen schilderde Bob besneeuwde bergen, puntige naaldbomen, donzige loofbomen, schuimende watervallen, stille bospaadjes en spiegelende meertjes. Badend in goud lentelicht of een koude winterzon. Alle seizoenen passeerden de revue. Zijn eerste schilderij uit The ]oy of Paintinq maakte hij in 1983, het laatste schilderij dat hij op tv schilderde was ‘Wilderness Day’ uit seizoen 31 in 1994.
We lopen naar de zaal waar de schilderijen zijn tentoongesteld. Hm, dat tijdslot werkt wel, er staan een aantal mensen te kijken, maar er is ruim voldoende tussenruimte. Dat tijdslot-systeem mogen de musea van mij blijven handhaven.
Het eerste schilderij heet: ‘Walk in the Woods’ en is gemaakt in 1983.Je ziet drie schilderijen die op elkaar lijken, maar het ene is gedetailleerder dan het andere. Deze schilderijenserie is van de tv-uitzending ‘Happy Accident’ (S11EI3). In deze aflevering maakt Bob Ross een fluffy sky, happy trees en speelse beekjes, simpelweg door veelvoorkomende fouten op canvas te corrigeren.
Bob Ross maakte altijd drie schilderijen per uitzending. Eén schilderij maakte hij voor de uitzending, dat hij als referentieschilderij gebruikte. Tijdens de show maakte hij de tweede. Na de uitzending maakte hij altijd nog een derde versie, die was voor het instructieboek.
Het volgende schilderij is geschilderd vóór de tv show en heet: ‘Happy Accident’ en is gemaakt in 1987.De volgende is geschilderd tijdens de show.En de daaropvolgende ná de show.En zo lopen we rustig verder naar het volgende schilderij: ‘Golden Glow’ uit 1987.
Enz. enz.‘Golden Morning Mist’ 1989.‘Distant Hills’ 1984.‘Winter Solitude’ 1986.‘Shades of Grey’ 1983.‘Mountain Summit’ 1987.‘Majestic Mountain’ 1984.‘Glacier Lake’ 1993.‘Reflections’ 1983.‘Mountain Rhapsody’ 1990.‘Horizons West’ 1985.‘Sunset over the Waves’ 1987.‘Cactus at Sunset’ 1986.‘Southwest Serenity’ 1989.‘Nature’s Paradise’ 1986.‘By the Sea’ 1990.‘Black Seascape’ 1987.‘Western Expanse’ 1985.‘Mirrored Image’ 1992.‘Snow Birches’ 1993.‘Cypress Swamp’ 1992.‘Oriental Falls’ 1992.‘Evening at the Falls’ 1993.‘Graceful Waterfall’ 1992.‘Waterfall in the Woods’ 1990.‘Emerald Waters’ 1987.‘The Old Oak Tree’ 1990.‘Forest Edge’ 1991.‘Silent Forest’ 1991.‘Secluded Forest’ 1985.‘Morning Walk’ 1989.‘Bridge to Autumn’ 1994.‘Country Life’ 1985.‘Dock Scene’ 1985.‘Wilderness Day’ 1994.Ok, we zijn rond, we hebben zo’n 40 schilderijen gezien. Zeker heel bijzonder, vooral omdat wij een aantal locaties in het ‘echt’ hebben gezien.
Nog een uitspraak van Bob Ross tot besluit.We zijn nu toch in MORE, dus aan de vaste tentoonstelling brengen we ook een bezoek. MORE, dat betekent MOdern REalisme.We beginnen met Zaal 2.De teksten en de schilderijen laat ik voor zichzelf spreken.We hebben het gezien en zijn wel toe aan – in dit geval – een tosti en een cola. Prima overigens.Het is bij enen, we zitten mooi op schema.
Buiten staat een Royal Enfield Interceptor 650. In 1970 ging het Britse merk failliet, maar zo te lezen produceren ze sinds ± 2019 deze motor. Ik dacht eerst dat het een gerestaureerde klassieker was, maar dat is dus niet zo.We zwaaien nog even naar Bob Ross, nog bedankt!Via Rijssen, waar ik nog een boodschap moet doen, rijden we naar de Havezathe. Kijk, er staat een Rolls voor de deur, ook al zo’n illuster Brits merk. Dat kan bijna niet missen, er is een huwelijk gaande.We worden vriendelijk en professioneel ontvangen. We lopen naar het bijgebouw: De Graanschuur. Daar hebben we kamer 17 geboekt, helaas is daar geen terras bij zoals de vorige keer bij kamer 13. Maar ja, het weer is nu van minder goede kwaliteit – vergeleken met vorig jaar – dus zoveel maakt het niet uit.Sowieso is kamer 17 een luxe kamer (waar iets meer voor betaald moet worden).We nemen het er even ons gemak van, we hebben toch een drukke dag achter de rug. Om halfzeven kunnen we aan tafel.
We hebben een arrangement geboekt, dus het diner is door de chef bedacht. Ik bestel er wél het wijnarrangement bij. Het eerste wijntje dat doorkomt is de Italiaanse Pinot Grigio delle Venezie met de smaak van rijpe peer, perzik en verse groene kruiden.Ook Orchideetje heeft het goed naar haar zin.De amuse is krokante tomaat in basilicumschuim.Het voorgerecht is Hamatchi (een vissoort), lavaschuim, sorbetijs van sereh, zeebanaan, iets met yoghurt en ingelegde prei.De volgende wijn is een Hongaar. Het is de Tüzkö Chardonnay Barrique met een strogele kleur. In de rijke geur en volle smaak van deze heerlijke houtgelagerde droge wijn komen de tonen van appels, kaneel, rijpe vijgen en romig vanille naar voren.Het tussengerecht is schelvis, kippenhuid, schuim van vadouvan (een gefermenteerd kruidenmengsel afkomstig uit India), Flan van pompoen, vinaigrette van passievrucht, blad van zeewier, kiosa (?) gevuld met paling en zeebanaan.Het volgende wijntje is een Australiër. Het is een Shiraz, Cabernet, Sauvignon met de smaken zwart fruit, hout en kruiden.Het hoofdgerecht is lamsfilet, gemengde kruiden-panade, geroosterde hazelnoot, daslookcrème, gelei van zwarte knoflook, roomsoesbeslag, lamsboutje met jus van lam, roseval aardappels en gemengde salade.De dessertwijn is een Japanse saké verdund met spa rood. De smaak is van citrus.Het dessert is crème van pandan, hangop van citrus, nashi peer, witte chocola, sorbetijs van citrus en een suikerblaadje.We gaan in de lounge zitten en besluiten met thee en een aantal heerlijkheden. Ai, halftien geweest. Sowieso heerlijk gegeten, dit diner is ster-waardig.We lopen naar ‘De Graanschuur’. Kijk, de bruiloftsgasten zijn ook uitgegeten.