Zondag 3 november 2024
Bunkermuseum IJmuiden, het Nederlands Vesting Museum Naarden en thuisreis
Om halfnegen genieten we het ontbijt. Het is best wel druk (maar niet té), Augusta loopt wel. Sowieso is het buffet goed voorzien.Zoals altijd begin ik met yoghurt met Cornflakes. Gevolgd door een bescheiden bordje met geroosterd brood, scrambled eggs, ham, worstjes en een pannenkoekje. In het verleden haalde ik daarna nóg zo’n bordje, maar dat doe ik niet meer.We pakken in en checken even na tienen uit. Nog een afscheidsfoto, het weer ziet er weer ‘strak’ uit.We rijden naar het Bunkermuseum IJmuiden (https://bunkermuseum.nl/). Het zit mee, in de buurt kunnen we ruim parkeren.Het Bunker Museum IJmuiden ligt verscholen in een hoek van de oorspronkelijke Kust Artillerie positie Heerenduinen. Vanuit deze positie werd de IJmuidense havenmonding verdedigd en daarmee ook de toegang tot de haven van Amsterdam.
Het museum bestaat uit 6 grotendeels ondergrondse bunkers. In deze bunkers kijk je je ogen uit naar de enorme collectie die staat opgesteld. Deze varieert van een Duitse veldfles tot een tweepersoons duikboot.
We worden welkom geheten door een Duitse soldaat, die in zijn schilderhuisje zijn opwachting maakt.Buiten de eerste bunker staan twee informatieve panelen.Op deze plattegrond zijn de bunkers aangegeven. Tja, de bunker(s) waar ik als tiener speelde, bevinden zich een stuk verder weg. Zo te horen kun je daar legaal komen, maar ik laat een bezoek aan deze bunker)s) achterwege. Misschien komt het er nog eens van.Een paneel betreffende de Binnenlandse Strijdkrachten.En een paneel over de Verzetsorganisaties.Hm, formeel mogen er alleen foto’s gemaakt worden van het buitenterrein en niet van de exposities. Ach, een enkel fotootje moet toch kunnen? Ik laat de volgende foto’s en teksten voor zichzelf spreken.Ok, gezien, er zijn hier ongelooflijk veel militaire uitrustingsstukken en wapens te zien. Elk item heeft een verhaal, maar je mag er wel een studie van maken om dat uit te zoeken. Sowieso is dit museum een aanrader.
Rond halfeen rijden we naar het Vestingmuseum in Naarden. Daar ben ik nog nooit geweest, wel langsgefietst en gewandeld.
Het is druk onderweg, iedereen trekt er met dit fraaie herfstweer op uit.
Kijk, daar is het Vestingmuseum, nu nog een parkeerplaats zoeken. Die vinden we ook nog vlot.Handig, zo’n OV-fiets en mooi parkeren achter die boom.Fijn, zo’n informatiebord. Maar de leesbaarheid laat wel te wensen over.Van de site pluk ik de volgende informatie. Dit zal wel min of meer overeenkomen met de tekst op het informatiebord.
Museum
Het Nederlands Vestingmuseum is gevestigd op bastion Turfpoort in Naarden, één van de zes bastions waar de vestingstad haar typerende stervorm aan ontleent.
Deze erfgoedlocatie uit de 17e eeuw bevindt zich nog grotendeels in haar oorspronkelijke staat en geeft een goed inzicht hoe de vesting functioneerde als verdedigingswerk.
Op het buitenterrein kunt u rondlopen in een parkachtige omgeving en genieten van het fraaie uitzicht over de vestingwerken. In de kazematten zijn de exposities van het museum.
Bastion Turfpoort
De huidige vorm van bastion Turfpoort dateert uit de periode 1675-1685 toen de vesting in opdracht van Stadhouder Willem III werd gemoderniseerd volgens de principes van het Nieuw Nederlands Vestingstelsel. Het bastion werd toen vergroot en voorzien van kanonopstellingen op twee niveau’s, de zogenaamde hoge- en lage flanken.
Achter de schouders van het bastion liggen poternes; poortjes die toegang bieden tot de vestinggracht. Zo konden soldaten per boot worden overgezet naar de ravelijnen, de eilandjes in de vestinggracht.
Kazematten
Tijdens de modernisering van de vesting in 1685 werden er kazematten aangelegd in de bastions. Een kazemat is een bomvrije gemetselde ruimte voorzien van een aarden bedekking. De muren zijn in sommige gevallen bijna 2 meter dik, de aarden bedekkingslaag bedraagt 3 tot 4 meter. De kazematten waren hierdoor goed beschermd tegen inkomend geschut, dat bestond uit massieve ijzeren kogels zonder explosieve lading. In de kazematten zijn de kanonkelders van waaruit de tegenstander onder vuur werd genomen. Het geschut was zo opgesteld dat de vuurlijnen elkaar kruislings overlapten: het dodelijk kruisvuur!
Kruitkamers
Zonder buskruit kun je geen kanonnen afvuren. Het bastion beschikt daarom over twee kruitkamers waarin het buskruit lag opgeslagen. De muren van de kruitkamers zijn het dikst van alle gebouwen op het bastion.
Modernisering 19e eeuw
In de 19e eeuw werd de vesting gemoderniseerd om weerstand te kunnen bieden aan de toegenomen schootsafstand van het artilleriegeschut. Op bastion Turfpoort werd in 1877 een mortierkazemat gebouwd met 3 mortiernissen (werpgeschut). Deze kazemat IJ bestaat uit 2 bouwlagen en bood plaats aan 48 soldaten, onderofficieren en officieren.
Ook werd een bomvrije opslagruimte gebouwd voor kanonnen: Kanonremise X. In de remise die bestaat uit 2 gewelven bevinden zich de entreekassa, de museumshop en het museumcafé.
De Museumkaart is geldig, we krijgen een plattegrond en horen dat er om 14.00 uur een demonstratie is met schieten met het kanon. Ok, we lopen meteen de kant op waar het kanonschieten gaat gebeuren. Onderweg zien we nog een informatiepaneel.Tjonge, ze zijn hier met kruiwagen en schep goed bezig geweest. Ik weet wat het is om een simpel gat te graven, dus voor deze prestatie neem ik mijn pet af.De plattegrond van de vesting. Het rode vierkantje is de Turfpoort.Kijk, een kanon. Ik ben geen artillerist geweest, dus het doet me niet zoveel.Ai, dit ziet er dapper uit.De voorbereidingen worden getroffen.De lader staat gereed.Eerst gaat het kruit erin en dan de kanonskogel. Die laatste maar niet, dat vinden de overburen niet fijn. In plaats daarvan wordt er een lading stro in het kanon gestampt.Het lont wordt aangebracht.Met de lontstok wordt het lont ontstoken.De kruitlading komt tot ontbranding.GEEFT = ACHTPRESENTEERT = SABELLeuk, prima presentatie!
We gaan beginnen met het tentoongestelde.Hm, het valt me eigenlijk een beetje tegen, zoveel is er niet te zien.
Is dit het huidige uniform van de Nederlandse Militair? Er staat verder geen informatie bij, wel een beetje jammer.In een kazemat is een enorme expositie – teksten – over de Waterlinie. Tja, dit is veel te veel om te lezen en de teksten zijn nog slecht uitgelicht bovendien. Dit slaan wij maar over. Toch nog een stukje tekst over de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Tenslotte heb ik de complete linie gelopen en gedeeltelijk gefietst (van Edam naar Utrecht). Komt de rest er nog van?
Naarden-Vesting maakt deel uit van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. De Nieuwe Hollandse Waterlinie is een verdedigingslinie van 85 kilometer lang en loopt van Muiden tot aan de Biesbosch. De linie is 3 tot 5 kilometer breed en bestaat uit 45 forten, 6 vestingen,
2 kastelen, 85 mitrailleurkazematten, ruim 700 betonnen schuilplaatsen en kazematten en meer dan 100 militaire sluizen en waterwerken.
In het museumcafé bij de ingang nuttigen we de KMA. Daar was het vandaag nog niet van gekomen.Ok, op naar huis. Onderweg druk verkeer en zelfs een stuk langzaam rijden.
We hebben niets in huis, dus het wordt een ‘frietje’ bij de snackbar. Dat moet toch een keer kunnen.Mooi, we hebben een prima weekend achter de rug. Iedereen die daaraan heeft meegewerkt: bedankt!