Lieve lezer(essen)s van mijn wandelavonturen,

Geen wandelavontuur? Nee, dat is het slechte nieuws.
Nu het goede nieuws: hier volgt een reisverslag van ons bezoek aan de Reizigers Informatiedag Djoser in het Museum Volkenkunde (https://www.volkenkunde.nl/nl) te Leiden

Reisverslag Reizigers Informatiedag Djoser in het Museum Volkenkunde
Zondag 27 januari 2019
De aanleiding om naar Leiden te gaan is de Reizigers Informatiedag Djoser, met bovendien gratis toegang tot het Museum Volkenkunde. In dat Museum ben ik nog nooit geweest.
Reisplannen hebben we genoeg, maar de rondreis in Andalusië die we in eerste instantie voor ogen hadden, is lastig te plannen. Als het in de toekomst makkelijker wordt om een rondreis te plannen bij expedia.nl, booking.com, trivago.nl of een soortgelijke organisatie, ga ik het nog eens proberen.
Ook wil ik graag eens naar Egypte. De piramides, het Egyptisch Museum in Caïro, Karnak, enz., maar het probleem is dat ik in Arabische landen altijd vreselijk last krijg van maag- en darmstoornissen. Orchideetje durft het niet met mij aan. Tja, in het voorjaar een wat langere reis en mogelijk in het najaar weer eens naar Italië, dat is voorlopig het plan.
Vorig jaar augustus speelde de zaak rond de uitzetting van de Armeense kinderen Lili (12) en Howick (13). In 2008 ‘vluchtte’ hun moeder met haar kleuters naar Nederland.
In Armenië zou het levensgevaarlijk zijn.
Jarenlang heeft moeder de asielprocedure getraineerd. De kinderen zijn natuurlijk volledig vernederlandst. Dat kun je die twee niet kwalijk nemen.
En de moeder? Zij heeft gewoon gebruik gemaakt van de Nederlandse wetgeving.
Moeder kun je dat ook niet kwalijk nemen. Het is de Nederlandse wetgeving die op de schop moet! Sowieso is dat een probleem in verband met de Europese asielwetgeving.
In september strijkt staatssecretaris Harbers over zijn hart en de twee (met hun moeder?) mogen alsnog in Nederland blijven.
Tja, zoals deze twee zijn er nog een stuk of 700. Mogen die nu ook blijven?
Dat wordt nog wat! Gelijke monniken, gelijke kappen zou ik zeggen.
In elk geval, waar ligt Armenië eigenlijk en is het daar veilig? Even gekeken bij onze reisorganisatie Djoser (https://www.djoser.nl), en nu blijkt dat ze twee prachtige rondreizen in de Kaukasus in het programma hebben.
Daar wil ik meer over weten, dus stappen we op een vroeg tijdstip in de trein.
Zonder problemen sporen we naar Leiden. Het Museum Volkenkunde ligt vlakbij station Leiden CS.
Nou, Djoser heeft er veel werk van gemaakt!Nu zijn wij nog nooit bij een Reizigers Informatiedag geweest (eigenlijk drie dagen), en ik heb geen idee hoe het is georganiseerd. In elk geval worden we hartelijk ontvangen en we krijgen een sticker op de kleding. Iets verder staan de borden met daarop waar en hoe laat de lezingen zijn. Beneden zijn de kluisjes en kunnen we onze rugzakken ‘kwijt’.
Rechtdoor is het restaurant, daar gaan we meteen de KMA genieten (geen foto).
Boven is een soort van bedoeïenen-kamp gecreëerd waar reisleiders aanwezig zijn om de reizen toe te lichten. Kijk, achter de medewerkers van Djoser is de ingang. We zijn niet de enigen (daar was ik een beetje bang voor), maar het is ‘gezellig’ druk.Toch maar even ‘naar’ Egypte. Ik leg het probleem uit en inderdaad, ik ben niet de enige die op reis (in Arabische landen) kampt met maag- en darmstoornissen.
Na enig zoeken en vragen vinden we de ‘Armenië’ reisleider. Er gaat een 15-daagse rondreis naar Armenië & Georgië, maar wij gaan voor de 21-daagse rondreis Azerbeidzjan, Armenië en Georgië. Dan hebben we meteen alle drie de Kaukasuslanden van de Kaspische Zee tot de Zwarte Zee gezien. Zo te horen is Armenië 100% veilig! Aangeraden worden de vaccinaties DTP en Hepatitis A. Onze vaccinaties zijn ‘over de datum’, daar moeten we nieuwe voor halen. Er is een bezienswaardigheid een stukje bergop, maar zo te horen moet ik dat aankunnen. Pinnen kan op verschillende plaatsen, maar het is een aanrader om een handvol euro’s mee te nemen. Het ontbijt is inbegrepen, maar in de lunch en het diner moet – gelukkig – zelf worden voorzien. Ik had me al aardig ‘ingelezen’, dus verder heb ik geen vragen. Deze reis boeken we ter plekke.
Nu we er toch zijn ‘pakken’ we meteen het Museum Volkenkunde mee.
Zoals op de poster buiten te zien was, er is momenteel een tentoonstelling t/m 26 mei over Bali. Ik begin met drie foto’s met informatie over Indonesië. Ongelooflijk dat dit land (50 x Nederland) drie eeuwen in ons bezit is geweest.Met grote, stenen beelden heb ik wel wat. Overigens, wij weten van een Indonesische kennis van ons dat de Islam agressief bezig is om het hindoeïsme (3%), het boeddhisme (1%) en het christendom (10%) weg te drukken. De hoofddoek is momenteel de norm in Indonesië.Met krissen heb ik ook wel wat. Ik heb er zelf ook eentje, maar die is lang niet zo mooi als de hier tentoongestelde.Frappant vind ik het altijd dat overal ter wereld goden worden vereerd. Het zijn er bijna vierduizend (http://www.godchecker.com), voor elk wat wils. Tja, Richard Dawkins zei het al: ‘de mens is ongeneeslijk religieus’.In Nederland wordt veelal gedacht dat de hele wereld een punt kan zuigen aan onze ‘Streekdrachten’ (dus niet: ‘Klederdrachten’), maar in Indonesië kunnen ze er ook wat van.Oeps, dan krijg je voor je verjaardag 350 poppen! Dan ben je wel even aan het uitpakken! Overigens, Koningin Wilhelmina wist wel hoe het hoort, zij schonk haar poppen aan het Museum Volkenkunde. Ik wil het maar niet hebben over Prinses Christina die momenteel een tekening van Rubens bij Sotheby’s laat veilen. Tja, een Nederlands museum kan hooguit een paar ton missen, nu vangt ze tussen de 2 en de 3 miljoen euro.
Update 30 januari: 7,2 miljoen euro! Ok, Christina (Bijbelse naam overigens), er gaat nog wel 1,2 miljoen aan veilingkosten vanaf.Mijn Nederlands/Javaanse buren (jaren vijftig) hadden toentertijd Wayang poppen aan de muur hangen.Ik noem het maar voorouderverering.Ik meen dat de Dayaks toentertijd de hoofden van hun tegenstanders afsneden, het zogeheten ‘koppensnellen’. Dat aspect is hier niet meegenomen. Trouwens, aten de Dayaks hun tegenstanders op? Dat is mij niet bekend.Iedereen heeft het altijd maar over de slavernij, in het bijzonder de slavernij in Suriname.
Ik lees ook andere bronnen. Ok, de slavernij was natuurlijk geen pretje, hij/zij moest hard werken. Een slaaf kostte toentertijd op de markt in Paramaribo zo’n honderd gulden.
Dat was een behoorlijk groot bedrag in die tijd. Als je je slaaf doodsloeg was je je investering kwijt! Slaven werden over het algemeen redelijk behandeld. Ook staat al een aantal jaren de politionele acties in toenmalig Nederlands-Indië in de belangstelling.
Er zouden op grote schaal oorlogsmisdaden zijn gepleegd. Natuurlijk is dat niet goed te praten, maar ik wil wel eens zien hoe de huidige ‘betweters’ zich onder die omstandigheden zouden hebben gedragen. Ik denk niet veel anders!
Wat totaal uit beeld is dat zijn de daden van de Nederlandse militairen begin vorige eeuw in toenmalig Nederlands-Indië. Het is al wat langer geleden natuurlijk.
Even een stukje geschiedenis: in 1906 werd vanuit Batavia (nu Djakarta) een grootscheepse militaire expeditie georganiseerd tegen de vorst van Badung I Gusti Gede Ngurah Den Pasar. Op 20 september vond in Denpasar een dramatische rituele ‘strijd tot het einde’ plaats – een puputan – waarbij vele honderden Balinezen sneuvelden door hun eigen kris of Nederlands geweervuur. Het paleis werd verwoest en de meeste paleisschatten werden als oorlogsbuit verdeeld.
Een tweede puputan vond plaats bij het nabijgelegen paleis van Pamecutan. Vervolgens rukte het leger op naar het buurstaatje Tabanan. Hier gaf de vorst zich over, waarna hij zelfmoord pleegde in gevangenschap. Het paleis werd afgebroken en de inboedel geveild. Dit paneel is een hoofdeinde van een bed ‘parba’ en komt uit het paleis van de vorst van Tabanan. Dit paneel is door W.O.J. Nieuwenkamp aangekocht op zijn verzamelreis voor het Museum Volkenkunde. De schildering verbeeldt scènes uit de kakawin Smaradahana ‘De Verbranding van Asmara’. Dit is een Oud-Javaanse vertelling in dichtvorm, over de eeuwige liefde tussen Kama (Asmara) en zijn echtgenote Ratih.
Linksboven: drie goden, Indra voorop, bezoeken samen met de Brahmaan Wrehaspati het paleis van Kama en Ratih, om het slechte nieuws van Kama’s verbranding mee te delen. De diepbedroefde Ratih klampt zich vast aan het been van de Brahmaanse priester van de goden. Hij vertelt haar dat zij weer met Kama verenigd kan worden als ook zij sterft.
Rechtsboven: Ratih gaat op zoek naar de plek waar Kama is verbrand, gevolgd door twee dienaressen, Nanda en Sunanda.
Rechtsonder: Ratih vindt op de plek van Kama’s dood alleen zijn beenderen, schedel en de bloemen die hij uit zijn liefdespijlen afschoot.
Linksonder: Ratih en haar twee dienaressen verbranden zich in een groot vuur, naast de mediterende god Shiva. Deze oppergod heeft bepaald dat Kama en Ratih na hun dood samen voortleven in de harten van ieder menselijk liefdespaar.Ook in Klungkung heeft een ‘puputan’ plaats gevonden.Onder elkaar werd er door de vorsten ook gevochten, een paradijselijke situatie was het sowieso niet. Een geschenk in de vorm van een prachtig ‘rollade-vleesmes’ is nooit weg.Tempels, tempels en nog eens tempels. Als je toch bedenkt hoeveel ‘effort’ er in deze tempels is gaan zitten!Nog meer ‘godenbeelden’.Als laatste in dit gedeelte van de tentoonstelling de ‘crematie’.We lopen door naar de afdeling China en daarna Japan.Hm, als ik iets lees over Confucius moet ik altijd meteen denken aan de toenmalige minister-president Jan Peter Balkenende en aan de fractievoorzitter van het CDA Sybrand Buma. Hoe zou dat toch komen?Is dit Confucius?Als ik iets lees over de Chinese ambtenaar moet ik meteen denken aan rechter Tie, de hoofdpersoon uit de boeken van Robert van Gulik (1910-1967).En dan is er ook nog het Taoïsme.En het Boeddhisme.Het Chinese porselein is wereldberoemd. Vanaf de zesde eeuw werd een soortgelijk product vervaardigd in Delft. Dat was goedkoper.De ‘Berg van Onsterfelijken’ is wel een bijzonder stuk handvaardigheid.We ‘verlaten’ China en komen bij Korea en Japan. In Korea ben ik nooit geweest (ook niet in China), maar wel in Japan. De werken uit Korea gun ik een blik, door naar Japan.Eerst informatie over het schrift. Ik zou zeggen, kieper dat schrift toch overboord!
Maar dan kom je toch echt aan de identiteit van de Japanners.In Deshima ben ik geweest. Toentertijd dacht ik dat het een eiland was ter grootte van Texel. Maar het is maar een enkel straatje! Wel heel bijzonder!
Momenteel wordt Deshima opnieuw opgebouwd, maar ze zijn al een heel eind op weg.In Japan ‘heerst’ het Boeddhisme en het Shintoïsme. Slechts 1% van de bevolking is christen. Ik vraag me af hoeveel procent er is aan atheïsten. Ik heb tijdens en na onze Japan-reis getracht om te begrijpen waar het in het Boeddhisme en het Shintoïsme nu eigenlijk om gaat. Ik ben er niet uitgekomen. Overigens, vele Japanners ‘belijden’ een mengvorm van beide.De Samurai begrijp ik beter. Dat ‘harnas’ ziet er angstaanjagend uit. Hm, kan er een gevest aan de zwaarden worden gezet?Voor de volledigheid iets Koreaans, het ‘Sjamanisme’.We zijn er bijna door, hoewel er nog een etage is. Die bewaren we voor een volgend keer. Nog wel bekijken we de Boeddha zaal.Om te beginnen Yakushi Nyorai.Dan Ichiji Kinrin.Dan Dainichi Nyorai.Nog een keer Ichiji Kinrin. Helaas is de tekst onleesbaar.We hebben trek gekregen, dus een broodje kaas gaat er wel in.Je kunt je naam in het Japans of Koreaans laten schrijven. Dat is wel iets voor Orchideetje. Let wel, thuis laat Orchideetje het controleren door haar Japanse vriendin.En je kunt een ansichtkaart laten maken. Nou, photoshoppen kunnen ze hier wél.We hebben het gezien en gaan op huis aan. Eerst lopen we een eindje de Oude Singel af. Daar is toch die Surinaamse Toko waar we toentertijd overheerlijke roti’s kochten?
Helaas, we vinden de toko niet. Was het wel aan de Oude Singel? Of zijn ze verhuisd?
Wie het weet mag het zeggen.
We lopen naar het station en checken in. Op naar de trein die al op ons staat te wachten. Na zo’n tien minuutjes rijden we weg. Mooi op tijd bereiken we ons dorpje. Tja, we hebben niets in huis, dat wordt dus Peacocks. We zijn de eersten en al snel komt de Merlot en het Turkse brood door.De Amuse is iets van hert, sowieso smaakt het prima. Zou dit al hert van de Oostvaardersplassen zijn? Het is ‘natuurgebied’, maar nu lijkt het er meer op dat het gewoon een inkomstenbron voor Staatsbosbeheer is.Het hoofdgerecht is varkenshaas met spek omwonden en champignons. Verder frites, gebakken aardappelen en salade.Voor een nagerecht is geen plaats meer, dus gaan we op huis aan.
Tjonge, een zinvolle dag achter de rug, gewoon een compleet uitje!
Museum Volkenkunde, Djoser, de NS en Peacocks: bedankt!