Zaterdag 1 november 2014
Jeruzalem
Vandaag gaan we wat later ontbijten. Heb ik het al gehad over de zogenaamde Shabbat-lift? Op Shabbat mag er geen nieuwe beweging in gang worden gezet, daarom wordt de lift vrijdag namiddag op de Shabbat-modus gezet. Dat betekent dat de lift gedurende de Shabbat continu één voor één alle etages aandoet. Op alle etages gaat de liftdeur dan open en weer dicht. Het kan dus wel even duren voordat je op de gewenste etage bent ‘aangeland’. Gelukkig staat de lift in ons hotel niet in de Shabbat-modus, maar helemaal kosher (zuiver) is het niet. Hm, het broodrooster hebben ze ook weggezet, dat is wel een beetje jammer. En gebakken eieren, roerei, enz. staat er ook niet. Wel gekookte eieren, maar die hebben ze gisteren al bereid, ze zijn steenkoud. Thee kunnen we bereiden met heet water uit de grote ketel, die is ook al voor de Shabbat aangezet. Maar mij hoor je niet klagen, ’s lands wijs – ’s lands eer.
Tegen tienen gaan we de stad in. Onderweg pinnen we nog even wat ‘sjekkeltjes’ bij de ATM om de hoek van het hotel. Morgen moeten we nabij het vliegveld tanken en we zitten liever niet zonder contant geld. Wat we overhouden bewaren we voor een volgend bezoek. Tja, het is Shabbat dus de Tempelberg is sowieso gesloten. De Tempelberg bewaren we voor een volgend bezoek, maar ik zal wat foto’s scannen en plaatsen. We gaan De Citadel bezoeken, die ook wel de ‘Toren van David’ wordt genoemd. Ik lees dat De Citadel door veel toeristen onterecht wordt overgeslagen, want het schijnt een verborgen parel te zijn. We wandelen naar de Jaffa poort, daar staat De Citadel pal naast.
Maar eerst een espresso, die nuttigen we aan dit pleintje. Het is droog op een enkel spetje regen na. Koud is het niet, wel staat er een frisse wind. Voor het eerst draag ik mijn softshell over mijn T-shirt en wandelhemd. Voor ons ‘koffiehuis’, matige espresso overigens, staat deze ‘koddebeier’ op wacht. Oeps, op de site is dat niet te zien en op mijn iMac maar met moeite, deze ‘koddebeier’ heeft aan zijn rechterheup een pistool hangen en daaronder op zijn rechterbovenbeen nóg een pistool. Kijk, daar loopt zo’n orthodoxe jood mét gebedskleed. Het is Shabbat, hij is ongetwijfeld op weg naar de synagoge. En dit gezin is ook op weg naar de synagoge. Van buitenaf maak ik een foto van de Toren van Fasaël. Van de toegangspoort vergeet ik een foto te maken, maar de poort is niet veel soeps. De scan is ook niet bijzonder. Tjonge, dit is indrukwekkend! Eerst een foto met de groothoeklens en dan een met de fish-eye. De zon laat zich ook weer zien. Middenachter de ‘Toren van David’, feitelijk is het een minaret uit 1655. Even een stukje geschiedenis met dank aan de ongelooflijk uitgebreide site van Vakantie Arena (http://www.vakantiearena.nl/israel).
De citadel is van oorsprong een burcht die tot doel had om de verdediging van de kwetsbare westmuur te versterken. De burcht werd gebouwd door de Syrische koning Antiochus IV Epifanes (173-63 voor onze jaartelling). De vazalkoning Herodes de Grote had minder te duchten van eventuele vijanden en dus liet hij het kasteel tot paleis verbouwen, de drie torens kregen de aansprekende namen Fasael (naar zijn broer), Mariamne (naar zijn vrouw) en Hippicus (naar zijn vriend). De Mammelukken hadden in de 16e eeuw te maken met aanvallen van Turken. Vandaar dat het paleis wederom werd omgebouwd tot burcht. De Turkse sultan Soliman breidde het bouwwerk verder uit met onder meer het westelijke terras. In 1665 werd een minaret gebouwd op de resten van een wachttoren, deze zogenoemde toren van David verheft zich nog steeds trots boven de citadel. Aan de voet van deze toren strekken zich de archeologische resten uit van dit bouwwerk. De moskee onder de toren van David is als museumruimte ingericht.
Een bordje, interessant. De tekst zoek ik weer even op in de Statenvertaling:
Samuel I 16:18 ‘Toen antwoordde een van de jongelingen, en zeide: Zie, ik heb gezien een zoon van Isai, den Bethlehemiet, die spelen kan en hij is een dapper held, en een krijgsman, en verstandig in zaken, en een schoon man, en de HEERE is met hem.’
Nou, hier op de plaquette is duidelijk de verkeerde tekst geplaatst. Onderstaande tekst is van toepassing:
Samuel I 17:49 ‘En David stak zijn hand in de tas, en hij nam een steen daaruit, en hij slingerde, en trof den Filistijn in zijn voorhoofd; zodat de steen zonk in zijn voorhoofd, en hij viel op zijn aangezicht ter aarde.
Samuel I 17:50 Alzo overweldigde David den Filistijn met een slinger en met een steen; en hij versloeg den Filistijn, en doodde hem; doch David had geen zwaard in de hand.
Samuel I 17:51 Daarom liep David, en stond op den Filistijn, en nam zijn zwaard, en hij trok het uit zijn schede, en hij doodde hem, en hij hieuw hem het hoofd daarmede af. Toen de Filistijnen zagen, dat hun geweldigste dood was, zo vluchtten zij.’
Overigens, waarom heeft de beeldhouwer Verrocchio de tas en de slinger van David niet afgebeeld? En tja, dat ‘koppensnellen’ heerst tot heden in deze regio. De originele David staat trouwens in Florence. Het contrast kon bijna niet groter tussen De Citadel van ver voor onze jaartelling tot de huidige gebouwen op de achtergrond mét bouwkraan. Zo hier en daar is er een (moderne) deur die toegang geeft tot een deel van de tentoonstelling. Dit spreekt mij wel aan, dit is een Kanaänitische godin uit de 13e eeuw voor onze jaartelling. De Egyptische invloed is duidelijk zichtbaar. We beklimmen de muur. Het uitzicht op Jeruzalem mag er zijn. Dit heet de Mammelukse koepel en deze dateert uit 1310. Links Fasaëls Toren. Herodes de Grote bouwde deze toren die hij noemde naar zijn broer Fasaël. De toren werd in 135 verwoest door keizer Hadrianus en deels herbouwd in de 14e eeuw. Rechts de Oostelijke toren. Met de fish-eye lens zicht op de Toren van David. Deze boog staat ook op folders, maar in de Capitool-gids wordt hij verder niet omschreven. We gaan het museum bekijken. Er is van alles en nog wat te zien en ik maak wat fotootjes die voor zichzelf spreken. OK, wat een imposant bouwwerk en idem expositie. We lopen naar ons hotel.
Onderweg komen we een gezinnetje (alleen mannen) tegen op weg naar de synagoge. Drie mannen hebben hun gebedskleed al omgeslagen. Scouting? Veiligheidspolitie in opleiding? In het hotel nuttigen we de lunch en even na tweeën stappen we in de auto. Het is een kwartiertje rijden naar de vriendin van dochterlief. Het uitzicht van haar terras in fish-eye is overweldigend. Links de olijfberg, midden boven (nauwelijks te zien) de beruchte ‘muur’ en rechts – meen ik – de berg Zion.
Op de voorgrond een wijk waar Joden en en Arabieren door elkaar wonen. Nu hoor ik een bizar verhaal. Zoals bekend is de Joodse activist Yehuda Glick afgelopen woensdagavond neergeschoten door een ‘in het zwart geklede man die met een Arabisch accent sprak’. Laat ik de dader zo maar even omschrijven. Hij is toen op zijn motor gevlucht, maar al snel achterhaalde de politie zijn huisadres. Dat huis bevindt zich middenin het dal. Eerst cirkelde een helikopter boven het dal en even later was de omgeving vergeven van de politie. De dader opende het vuur op de politie en die beantwoordde het vuur. Dat moest de dader met de dood bekopen. Tja, dan woon je als expat in een ‘rustige’ buurt en overkomt je dit.
Update:
Ik lees in de september uitgave 2015 van Israël Today (http://www.israeltoday.nl/nl-nl/home.aspx) dat Jehuda Glick niet alleen de moordaanslag heeft overleefd, maar inmiddels helemaal hersteld is. Hij is onlangs in Turkije op bezoek geweest voor een Ramadanmaaltijd waarbij zo’n duizend islamitische geestelijken aanwezig waren.
Adnan Oktar, een Turkse geestelijke had de maaltijd georganiseerd. Hij veroordeelt geweld en staat vriendschap met de Joden voor. Hij stelt dat de Koran gebiedt Joden te respecteren en hen niets aan te doen. Inderdaad staan er vredelievende teksten in de Koran (en de Hadith) ten aanzien van de Joden, maar deze teksten zijn afkomstig uit de Mediaanse tijd. Zoals bekend worden deze teksten overruled door de Mekkaanse teksten die gebiedt de Joden te doden waar mogelijk.
OK, wij genieten in alle rust van koffie/thee en gebak. Hm, het weer doet ook vreemd. Het regent en behoorlijk ook. Even later komt de zon weer door en dat levert dit prachtige beeld op. Tegen vijven rijden we weer naar ons hotel en tegen zevenen lopen we naar het Sheyan Asian (http://www.eluna.com/Rest/Sheyan.asp) restaurant aan het eind van de Ramban street.
Nou, dat ziet er hier niet verkeerd uit, prima ambiance en deskundig personeel. De salade delen we weer, anders is het veel te veel. Als hoofdmaaltijd bestel ik ‘Spicy chicken with onions, carrots, green onions, garlic, chili, sesame & soy’. Dat ziet er goed uit en het smaakt ook prima. De begeleidende wijn is een Merlot en dat is de lekkerste tot nu toe! De rekening bedraagt NIS 483,- dat is inclusief bediening en fooi. Dat is lekker makkelijk hier. Hier beneden is nóg een restaurant. Toen we daar in eerste instantie aanklopten werden we naar boven verwezen. Zo te zien is het afgehuurd. Dat zingen klinkt lang niet slecht. Wordt hier de Shabbat uitgeluid? We lopen weer naar ons hotel, eigenlijk een stukje van niets. Het hotel ziet er wel feeëriek uit zo in de duisternis.