Zondag 15 oktober
Kom Ombo – Gebel Silsila (zeilcruise)
Om acht uur genieten we het ontbijt. Dat is maar heel simpel, maar voldoende voor ons.We gaan varen, maar ’t is slechts een kilometer of vijf. De bemanning is druk doende om ons scheepje aan te meren.Via de loopplank gaan we van boord.Het is vijf minuutjes lopen naar het tempelcomplex van Kom Ombo. De intree is EGP240,- p/p, maar ik meen mij te herinneren dat Hassan de tickets ‘geregeld’ heeft. Eerst enige informatie.
Kom Ombo ligt ongeveer 45 kilometer ten noorden van Aswan. De tempel van Kom Ombo dateert uit de tijd van de Ptolemaeën en is gebouwd op een hoog duin met uitzicht op de Nijl. Met de bouw van de oorspronkelijke tempel is gestart door Ptolemaeus VI rond 180 vóór onze jaartelling. Ptolemaeus XIII bouwde de buitenste en binnenste hypostijl zalen.
De pyloon, het hof en de buitenste ommuring werden gebouwd door de Romeinse keizer Augustus ergens na 30 vóór onze jaartelling, en zijn grotendeels verdwenen.
Oorzaak is de Nijl die een groot gedeelte van de ingang, het voorhof en het geboortehuis heeft weggespoeld en ook is de tempel in 1992 zwaar beschadigd door een aardbeving. Sowieso zijn de overblijfselen een bezoek zeker waard.
De Tempel van Kom Ombo is een bijzondere tempel. Deze oud-Egyptische tempel is eigenlijk een tempel die in de lengte uit twee delen bestaat. De linkerkant is gewijd aan de valkengod Haroëris (Horus) en zijn familie (zijn vrouw Tasenetnofret en zijn zoon Panebtawi) en de rechterkant aan de krokodillengod Sobek, zijn vrouw Hathor en zijn zoon Chonsoe.
De pyloon is eigenlijk ook al iets speciaals, want hij heeft een dubbel portaal. De ‘pyloon’ is verbonden met een buitenmuur. Opmerkelijk is dat er daarnaast nog een tweede muur is. Via een van de portalen wordt het centrale hof bereikt. Hierin stond een altaar voor de goden. Wat verder is er de schitterende pronaos met 15 zuilen met een hoogte van twaalf meter. Dan is er een zuilenzaal met twee rijen van 5 zuilen. Via drie antichambres wordt het allerheiligste bereikt. Het allerheiligste bestaat uit twee kapellen. Eén voor Sobek en een voor Haroëris. Nog vermeldenswaardig zijn de reliëfs op de buitenste muur die afbeelding geven van de geneeskunde.
Ok, we gaan eens kijken. Om te beginnen een informatiepaneel.Ik laat de foto’s en de teksten voor zichzelf spreken.Er is hier ook een museum, daar gaan we ook een kijkje nemen. Overigens, een bijzondere tempel, een bezoek meer dan waard. Bovendien niet erg druk bezocht. Om kwart voor elf lopen we richting boot. Een boom met mooie bloemen. Ik heb geen idee hoe deze boom heet.Een politieagent of Jan Soldaat? Zijn veters zitten los en zijn Kalasjnikov houdt hij een beetje verborgen.Ook hier weer de nodige rommel.Is dit een vuilnisauto? Nou, werk genoeg zou ik zo zeggen.De baadjes van de moslima’s zijn toch helemaal niet verkeerd en wat ze eronder dragen ziet er ook ‘kek’ uit. Hm, ik ga voortaan toch met andere ogen naar de bedekte dames kijken.Kijk, een politiepost. Blauw op straat, dat is hier niet alleen een ‘kreet’, maar normaal.Dit meisje probeert om ons enige onbenulligheden aan te smeren. Ik vind het wel zielig. Moet ze niet naar school? Hoewel, ’t is zondag vandaag en ik weet niet of er zondags school is.Daar ligt onze boot. Het is inmiddels bij elven.We gaan aan boord, het meisje is ons tot hier gevolgd.Ok, het gas gaat er op. Eigenlijk is dat varen een beetje saai.Ik dacht dat onze Dahabiya uniek was, maar er varen er tientallen. Big business!Nog eentje, maar deze gebruikt het zeil. Tja, ze hebben wind mee. Wij hebben de stroom mee, maar sinds de bouw van de stuwdammen stelt dat niet zoveel meer voor.Om één uur wordt de (warme) lunch geserveerd. Ziet dat er niet jofel uit?Het is bijna halftwee. Is dat een tempelcomplex? Ik meende dat we vandaag niets meer zouden bezoeken, maar zo te zien gaan we aanmeren.Hier wordt nog authentiek gevist.We gaan van boord.Ok, we brengen een bezoek aan de steengroeven van Gebel es-Silsila. Hier gaat het kalksteen over in zandsteen dat gebruikt werd voor veel Egyptische tempels.
De steenblokken uit de steengroeven werden vanaf het Middenrijk tot in de Romeinse Tijd gebruikt voor de bouwwerken van de farao’s en keizers. Pas vanaf de regeerperiode van koningin Hatsjepsoet vond de mijnbouw op grote schaal plaats. Tijdens de regeerperiode van Ramses II waren er ongeveer 3000 arbeiders werkzaam in de steengroeven.
We schaffen twee tickets aan van de Kalabsha tempel à EGP60,- per stuk. Vreemd, de Kalabsha tempel ligt ten zuiden van Aswan. Eerst de informatiepanelen.De in het zandsteen uitgehakte figuren verkeren in slechte staat.We lopen een stukje verder. Dit lijkt mij een graf.En dit zijn de voormalige steengroeven.Zo deden ze dat. Smalle sleuven uithakken en dan het blok loswrikken. Ik heb ergens gelezen dat ze houten wiggen in de sleuven sloegen en die dan natmaakten. Daardoor zette de houten wig uit en brak het blok los.We gaan een stukje zeilen. Alleen het voorste zeil wordt gehesen, dus hard gaat het niet.De roerganger van de sleepboot heeft even niets te doen.Het zeil moet ook weer naar beneden. Daartoe klimt een bemanningslid op zijn blote voeten in de mast. Het is gewoon levensgevaarlijk! Met één hand houdt hij zich vast (gezekerd is hij niet) en met zijn tanden houdt hij het touw vast. Maar het lukt en zonder een schrammetje staat hij even later weer op het dek.We gaan weer over op sleep en leggen tegen zessen aan op het zogeheten Nile cruise Island. Eerst lopen we een rondje door het dorpje. Nou, hier heeft de tijd ook stilgestaan. Wat een primitieve bedoening! Maar het heeft wel wat.We dineren aan de wal in dit ‘restaurant’.Onze kok heeft het diner klaargezet. Aanvallen!Ik start met linzensoep.Macaroni met toespijs, kip en rundvlees van de barbecue. Met een biertje voor de dorst.Als dessert appeltaart. Nou, alles prima, de kok heeft uitstekend zijn best gedaan.De bemanning verrast ons nog met muziek (geen zang) en dans. Aan boord douchen (koud water!) en om 21.30 uur liggen we erin.
Als laatste de GPS-track. Waypoint 028 is de steengroeve Gebel es-Silsila en 029 het restaurant tevens de locatie waar we overnachten.