Bologna
Maandag 9 september
Palazzo dell’Archiginnasio, Santuario Santa Maria della Vita, Torre Garisenda, Torre degli Asinelli, Chiesa dei Santi Bartolomeo e Gaetano, Torre Prendiparte, Oratorio di Santa Cecilia, Joods getto, Chiesa di San Martino
Om kwart voor acht staan we op en nuttigen een half uurtje later het ontbijt. Op naar het Palazzo dell’Archiginnasio via het Piazza del Nettuno. Het is droog en de zon schijnt!Bologna staat ook wel bekend als ‘La Dotta’ (de geleerde) en het Palazzo dell’Archiginnasio is daarvan het bewijs. Dit paleis is een absolute ‘must-see’.
Het palazzo is tussen 1562 en 1563 gebouwd door architect Antonio Morandi (ook wel Il Terribilia genoemd) en tot 1803 maakte het Palazzo deel uit van de universiteit.
Alleen de binnenplaats is al bijzonder met de vele fresco’s, doorkijkjes door de bogen en de plafondschilderingen.
De muren zijn bezaaid met bontgekleurde wapenschilden afkomstig van professoren en uitmuntende studenten die er één kregen als erkenning van hun wetenschappelijke kennis.
De Biblioteca Comunale, het Teatro Anatomico en de Sala dello Stabat Mater zijn op de eerste verdieping te vinden.
De Biblioteca Comunale is sinds 1838 de bibliotheek van Bologna, waar zo’n achthonderdduizend boeken te vinden zijn.
Het Teatro Anatomico werd in 1637 door Antonio Levante gemaakt en bestaat helemaal uit hout. In het Teatro Anatomico kregen studenten in geneeskunde les in anatomie aan een marmeren tafel.
Kenmerkend voor het theater zijn de houten sculpturen en de prachtig versierde plafonds. Er staan twee indrukwekkende standbeelden in het theater: de Spellati. Deze beelden zijn van de hand van Ercole Lelli en stellen twee mannen zonder huid voor.
De Sala dello Stabat Mater is een zaal voor lezingen. Hier heeft Albert Einstein nog college gegeven over zijn relativiteitstheorie.
In 1944 is het Palazzo dell’Archiginnasio gebombardeerd en daarna opnieuw opgebouwd.
Om kwart over tien zijn we er. Is die heer de portier? Nee, gewoon een toerist.Ja, zondag gesloten, dat zagen we gisteren ook.Inderdaad, fresco’s, plafondschilderingen, wapenschilden, je weet niet waar je moet kijken!Tot nu toe was de toegang gratis, maar voor het Teatro Anatomico en de Sala dello Stabat Mater moet €3,- p/p worden afgetikt.We beginnen met het Teatro Anatomico.Gevolgd door de Sala dello Stabat Mater.Mooi, gezien. Zeker een aanrader! We lopen naar de Santuario Santa Maria della Vita aan de Via Clavature.
Hier bevindt zich het kunstwerk Il Compianto sul Christa Morto (letterlijk vertaald: het wenen om Christus), dat is gemaakt door Niccolò dell’Arca. Het is een terracotta beeldengroep die levensgroot is. Het werk had oorspronkelijk meerdere kleuren, maar nu is alleen de natuurlijke terracottakleur nog over.
Kijk, de kerk.Een informatief paneel.We lopen een rondje.
Wat staat die man naar mij te kijken?Ai, duidelijk. We moeten eerst in een zaaltje aan de linkerkant €3,- p/p aftikken.
Nu mogen we verder om het kunstwerk ‘het wenen om Christus’ te bekijken.Ok, prachtig!
We lopen naar de ‘torens’.
De Torre Garisenda en de Torre degli Asinelli aan het Piazza di Porta Ravegnana staan ook wel bekend als Le Due Torri, de twee torens, en behoren tot de belangrijkste bezienswaardigheden in Bologna. U kunt er, letterlijk, niet omheen.
De ‘twin towers’ werden in de middeleeuwen gebouwd door de families Garisenda en Asinelli. Het was in die tijd gebruikelijk voor rijke en invloedrijke families om hun rijkdom en macht uit te drukken met een grote toren en de stad was in de middeleeuwen dan ook bezaaid met torens.
De Torre Garisenda was eerst zestig meter hoog, maar door de slechte constructie is deze met twaalf meter verlaagd. Vandaag de dag is deze nog 48 meter hoog. De toren helt zo’n 3,4 meter over. De bekende Italiaanse dichter Dante Alighieri vergeleek de originele Torre Garisenda met de buigende reus Antaeus, de zoon van Poseidon die in ijs vastgevroren was op de bodem van de hel. Hij verwerkte de vergelijking in zijn Inferno, het eerste deel van zijn gedicht Divina Commedia, en de quote is nog terug te vinden op een plaquette op de toren.
De Torre degli Asinelli is 97,2 meter hoog en helt inmiddels 2,23 meter over. Van de twee torens is dit de enige die u ook kunt beklimmen: om de top te bereiken moet u 498 traptreden beklimmen. Daarna hebt u een schitterend uitzicht over de rode daken van de stad en de omgeving.
Beide torens staan zelfs nog schever dan de Toren van Pisa.
Een ticket kunt u aanschaffen bij de VVV aan de Piazza Maggiore, onder de overkapping en recht tegenover de Basilica di San Petronio. Een toegangsticket kost vijf euro per persoon (€3 voor -12 of +65 jaar), en geeft recht op één uur in de toren. Bij het ticket krijgt u een tijdslot toegewezen.
Tja, helaas, de torens zijn in restauratie. Het is niet anders.Bijna onder de twee torens bevindt zich de Chiesa dei Santi Bartolomeo e Gaetano.
Het is een van de oudste kerken van Bologna. De kerk werd in 1516 opnieuw gebouwd door Andrea da Formigine. In de kerk werken van Lodovico Carracci, Guido Reni en andere lokale kunstenaars uit de 17e eeuw.Best een mooie kerk.
Dit is de Via Guglielmo Oberdan. Waarom is het hier zo druk? U ziet, het is prachtig weer en iedereen loopt er luchtig gekleed bij. Het is 28 graden in de plus.Een andere bijzondere toren in Bologna is de Torre Prendiparte. De 60 meter hoge toren werd in de 12e eeuw gebouwd als verdedigingstoren. En toegegeven, dankzij de ‘Bolognese’ rode en massieve bakstenen oogt de toren als een onneembare burcht. Midden 18e eeuw werd de Prendiparte ook gebruikt als aartsbisschoppelijke gevangenis. Nog steeds zijn op enkele etages roodachtige inscripties van gevangenen (voornamelijk klaagzangen) zichtbaar. Momenteel is de toren vooral bekend om het fantastische uitzicht. Er bevindt zich ook een B&B in de toren, maar het lijkt erop dat deze momenteel niet geboekt kan worden.Sowieso zit de boel potdicht, verder maar weer naar de Pinacoteca Nazionale di Bologna.Ai, maandag gesloten, dat hebben wij weer. Komen we hier nog aan toe?
Ik heb een foto gemaakt van het informatief paneel van het Oratorio di Santa Cecilia. Maar verder heb ik er geen foto’s van. Was het ook gesloten?Ok, dan lopen we naar de Basilica di Santo Stefano.
Onderweg nuttigen we de (ietwat verlate) lunch bij Caffetteria Lilù.Op pad maar weer. Hm, deze pizzeria ziet er gezellig uit met dat vuilnis voor de deur.De Basilica di Santo Stefano is maandag gesloten. Het zit vandaag niet echt mee.Dit is het Piazza Santo Stefano.Aan het Piazzetta Giorgio Morandi ligt de Chiesa di Santa Cristina, een van de kerken die u zeker van binnen moet bewonderen. De kerk is onderdeel van het Complesso di Santa Cristina della Fondazza, dat in de 13e eeuw is opgericht door een groep nonnen.
Aan het einde van de 15e eeuw is het complex compleet herbouwd. De vorm van het klooster stamt nog altijd uit die tijd, maar na een restauratie in 2004 is de faculteit van kunsten van de Universiteit van Bologna er gevestigd. De kerk heeft aan elke zijde van het schip vier kappellen, waarin de kunstwerken van Lodovico Carracci en Guido Reni te zien zijn. Bij de kerk hoort een 17e-eeuwse klokkentoren, waarop oorspronkelijk een koperen standbeeld van de Santa Cristina stond. Deze is in de 18e eeuw verwijderd. In de kerk vinden tegenwoordig verschillende festivals en concerten plaats (van oktober tot mei).Deze kerk is zo te lezen alleen open als er een concert of een festival plaatsvindt.
Kunst, zomaar op straat.We lopen naar het Joodse Getto.De joodse bevolking van Bologna werd op pauselijk bevel verplicht om vanaf 1555 in het Joodse getto (L’Antico Ghetto Ebraico) te gaan wonen.
De joodse gemeenschap, die zo’n 900 mensen telde, verbleef hier tot midden juli 1593. Dat was het moment waarop de bevolkingsgroep definitief uit de stad werd verdreven.
In de daaropvolgende 200 jaar mocht geen enkele jood de stad nog binnen. Pas vanaf de 19e eeuw werden joden weer toegelaten in Bologna.
Op de kruising tussen Via del Carro en Via Zamboni is de oude toegangsweg naar de Joodse wijk te zien.
Aan de Via Zamboni 14 is de enige originele entreepoort tot het voormalige getto te vinden. Deze smalle doorgang naar de Via del Carro verbindt de Chiesa di San Donato met het Palazzo Manzolï (toentertijd Palazzo Malvasia, naar de familie die er woonde).
Deze doorgang staat specifiek bekend om een bepaald gebruik. U ziet boven de poort een masker met open mond dat zowel menselijke als dierlijke trekken heeft. De Malvasia-familie liet wijn uit het masker stromen als er een belangrijke gebeurtenis plaatsvond of als een van hen een belangrijke politieke functie had gekregen. Zo deelden ze hun vreugde met de inwoners van het getto. Daarnaast was het een vorm van entertainment voor de gasten van de familie: ze konden dan kijken naar de mensen die onder de poort stonden om de wijn op te vangen.
De voormalige synagoge (op nummer 16) van het getto werd tijdens de Tweede Wereldoorlog bijna volledig platgebombardeerd. Aan de buitenkant van het gebouw is een plaquette te vinden die herinnert aan die tijd en aan de holocaust.
Tussen de gebouwen verscholen staat de Torre Uguzzoni met een hoogte van 32 meter.
Nu is deze wijk met haar schilderachtige straatjes en prachtige portico’s een van de mooiste en meest karakteristieke delen van de oude binnenstad.
U vindt er tegenwoordig ambachtelijke ateliers en imposante woningen die oorspronkelijk in het bezit waren van Joodse bankiers. Hier bevindt zich ook het Joods Museum (Museo Ebraico) van Bologna.
Ok, hier is het toch echt. We belopen de straatjes meerdere malen, dat masker met open mond vinden wij, maar de voormalige synagoge, de toren en de schilderachtige straatjes vinden wij niet.Ok, richting hotel, het is al halfvijf geweest.
Onderweg een zuil met Maria. Helaas geen bordje te zien.Kijk, de Chiesa di San Martino. Ai, die bezochten we vrijdag al.Maar Titus Brandsma (1881 – 1942) heb ik toen over het hoofd gezien. Hij was een Nederlandse karmeliet, hoogleraar en publicist. Heeft hij iets met Bologna gehad?We bezoeken nog de Coop en slaan drinken en nog zowat in.
Tegen vijven bereiken we het hotel en nemen er even ons gemak van.
We gaan dineren bij de buren ‘Bologna Food Gallery’.
Voor dochterlief een Sangiovese Superiore, maar voor mij dit keer een biertje (een echte Heineken). Orchideetje gaat voor Fanta.Dit keer geen salade maar twee pizza’s te weten de ‘Romagna Mia’, en de ‘Bufalina’.
Ruim voldoende voor ons drietjes en prima gegeten.
Orchideetje en dochterlief nuttigen nog een ijsje. Op naar de kamer, het is inmiddels bij achten. De TV aan, maar daar is niets van onze gading te zien. Nog een wasje en te bed.
Tot slot nog de GPS-track van vandaag.