Lieve lezer(essen)s van mijn wandelavonturen,
Geen wandelavontuur? Nee, dat is het slechte nieuws. Nu het goede nieuws: hier volgt een reisverslag van onze stadswandeling in Amsterdam.
Reisverslag stadswandeling Amsterdam de ‘Gouden Eeuw’
Zondag 16 augustus 2020
Zondag 16 augustus 2020
Amsterdam
We willen er weer eens op uit. Ons reisje naar Libanon is in mei door de Corona-perikelen gecanceld (overigens, wat een enorme explosie in de haven van Beiroet op 4 augustus!), onze fietstocht langs de westkant van de Maas is door de onmogelijkheid om ruim van tevoren fietstickets te boeken voor de trein niet uitvoerbaar en ons reisje naar Florence zien wij ook niet zitten. Het is nog de vraag of ons reisje naar Egypte in oktober kan doorgaan.
Vorig jaar wandelden we door Amsterdam met de gratis te downloaden ‘Amsterdam Citygids’, nu heb ik de gids ‘Amsterdam acht keer anders’ aangeschaft.
Wandeling 2 de ‘Gouden Eeuw’ lijkt ons wel wat.
We gaan tijdig van huis en om half elf zijn we ter plekke. Tja, de corona-NS-regels zijn van kracht. Mondkapje op! Ik vind het sowieso een irritant ding dat de ademhaling belemmert en het volgen van een gesprek bemoeilijkt.Ter plekke wil zeggen, het Amsterdam Centraal Station dat gebouwd is op drie eilandjes in het IJ. Het IJ is de zeearm van de toenmalige Zuiderzee vanwaar schepen aanmeerden aan de monding van de Amstel, de rivier die door Amsterdam loopt. Het station dateert van 1889 en rust op 8.657 houten palen. Het station is ontworpen door de architect P.J.H. Cuypers, die ook tekende voor het Rijksmuseum dat er sterk op lijkt.Maar voor we verder gaan, gebruiken we eerst de KMA bij café-restaurant Loetje, gevestigd in het Noord-Zuid Hollandsch Koffiehuis. In dit historische pand uit 1911 is het goed toeven. Hm, we moeten bij de ingang eerst een QR-code scannen, maar er ligt ook pen en papier om je NAW-gegevens te noteren. Tja, dat is voor de GGD om je in geval van een besmetting op te sporen. Nou, in dat geval ben je de sigaar!
Dan mogen we van het bedienend meisje een tafel uitzoeken. Dat valt niet mee, want alle tafels (buiten) zijn vrij. Na lang aarzelen nemen we plaats aan de waterkant. Tja, de rondvaartboten zijn niet in de vaart wegens een ernstig gebrek aan (Aziatische) toeristen. Zouden die het redden? De rondvaartboten bedoel ik. Aan de overkant staat de Sint-Nicolaas basiliek. Sint-Nicolaas is de patroonheilige van Amsterdam en zijn beeltenis ziet u boven het roosvenster tussen de twee torens. Deze katholieke basiliek werd recentelijk nog gerestaureerd. Als u de kans hebt om even binnen te stappen, loont het zeker de moeite om de prachtige koepel te bekijken. Overigens, de basiliek is gebouwd tussen 1884 – 1887 naar een ontwerp van de architect Adrianus Bleijs.Als ik naar rechts kijk, zie ik het Victoria-hotel. Sowieso is het prachtig weer, gelukkig niet zo extreem heet als een paar dagen geleden. Toch vanmiddag kans op een bui. Erg druk – met toeristen – oogt het niet.Kijk, de KMA komt door, met in dit geval cheesecake.We gaan van start, voor de zekerheid heb ik de track ook gedownload en geïmporteerd in mijn GPS.
Vanaf Loetje slaan we linksaf en lopen langs hotel Ibis. Daarna linksaf over de fiets- en voetgangersbrug.Het staat niet in de gids, maar hier was een kantoor gevestigd van de Noord-Brabant Levensverzekering. Het hoofdkantoor stond (zeker na WO-II) in Waalwijk. De maatschappij is overgenomen door Delta Lloyd.Aan de overkant van de Singel – ter hoogte van nummer 34 – staat de Ronde Lutherse Kerk. Deze kerk is gebouwd tussen 1668-1671, maar in 1822 en 1984 door brand verwoest. Beide malen is de kerk herbouwd. De lutheranen verlieten de kerk in 1935 en sindsdien is het gebouw in gebruik voor concerten, evenementen, galadiners en live televisieshows.De Roomolenstraat is opgeleukt met potplanten. De fietsen ontsieren enigszins.We steken door naar de Herengracht. Hier zijn pakhuizen te zien uit 1580. De meeste pakhuizen staan aan de Prinsengracht. Aan de Herengracht en de Keizersgracht woonden de rijke kooplieden in chique woonhuizen, zeg maar paleizen. De Gouden Eeuw begon in Amsterdam na de val van Antwerpen in 1585. Antwerpen viel toen in Spaanse handen.
Na ± 1613 kwam de groei er goed in met de (graan)handel op de Oostzeelanden. Ook de handel van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) leverde een (beperkte) bijdrage. De West-Indische Compagnie (WIC) leed voornamelijk verlies. De pakhuizen zijn inmiddels omgebouwd tot (luxe) appartementen. Straks gaan we even bij de makelaar langs.Hm, steeds meer bootjes (en boten) zijn te zien op het water. Ik zie verderop één rondvaartboot met een stuk of tien personen. Daar kan de kachel niet van branden, vrees ik.Opnieuw een voormalig pakhuis, het heet Baltimore. Die stad ligt hier een eindje vandaan, we zijn er in 2006 nog geweest. Sowieso is Baltimore een aanrader.We bereiken de Brouwersgracht die we middels de Melkmeisjesbrug oversteken.
Hebben die meisjes iets met de brug te maken?Naar rechts is de Brouwersgracht smaller. Het bredere deel links is het begin van de Derde Stadsuitleg (stadsuitbreiding) van 1613.Hier staat ook een pand met een fraaie gevelsteen uit 1759 ‘Nooyt Volmaakt’.In de Herengracht wordt ‘gepeddeld’. Dat is het nieuwste en het heet ‘suppen’. De twee rechts doen het op hun knieën, de man links staat rechtop zoals het hoort. Verderop een soort sloep met zeker een tiental personen, die zich niet op 1,5 meter afstand van elkaar bevinden. Waar zijn die BOA’s als je ze nodig hebt?Toentertijd stond hier een houten poortgebouw. Na 1613 kwam de poort binnen de stad te staan en is toen gesloopt. In de plaats daarvan kwam een marktplein, momenteel in gebruik als kinderspeelplaats.Iemands is aan het opruimen of is dit een grofvuil verzamellocatie?Brouwersgracht 118 ziet er ook goed uit met een gevelsteen uit 1618.
Die hijsbalken zijn natuurlijk erg handig om ‘in te huizen’. Zijn ze piano/vleugel-proof?
Of komt dan de bovenste verdieping naar beneden?Brouwersgracht 142 is een liefhebber van druiven (of wijn).In Hammerfest (Noorwegen) ben ik in 1971 geweest. Tijdens onze Scandinavië-rondreis in 2012 hebben we Hammerfest links laten liggen, veel te zien is er niet. Dit voormalig pakhuis staat op de hoek van de Brouwersgracht en de Prinsengracht.Deze brug heet de Papiermolensluis. Ooit heeft hier ook een sluis gelegen, nu is er alleen een brug over de Brouwersgracht. Wonen in zo’n tjalk (of hoe heet zo’n schip) lijkt mij ook wel gaaf.Wonen op een ‘echte’ woonboot is mijns inziens wat minder romantisch.Dit pand aan de Brouwersgracht lijkt mij een (bruin) café.Met al die woonboten in de Prinsengracht blijft er maar weinig vaarruimte over. In de verte staat de Westerkerk.Het oogt allemaal wat rommelig met al die fietsen en die rondhangende ‘badgasten’.
Maar het gaat mij om de verscheidenheid aan gevels.Op de hoek van de Noordermarkt en de Prinsengracht staat een standbeeld van Woutertje Pieterse en Femke. ‘De geschiedenis van Woutertje Pieterse en Femke’ is het bekendste werk van Multatuli na ‘Max Havelaar’. Het laatste boek heb ik ooit gelezen, het eerste ken ik niet. Oeps, de naam ‘Femke’ heb ik niet ‘meegenomen’. Overigens, ‘Femke’, waar heb ik die naam eerder gehoord?Inmiddels bevinden we ons aan de rand van de ‘Jordaan’. De ‘Jordaan’ zullen we mettertijd met een bezoek vereren. Met de Noorderkerk op de Noordermarkt uit 1623 kreeg de ‘Jordaan’ een eigen godshuis en zo te zien is de kerk nog steeds als zodanig in gebruik.Aan de Noordermarkt staat een mooi pand uit 1727 met een fraaie gevelsteen.Maar… de Noordermarkt staat ook bekend om zijn fraaie terras van restaurant Pequ.
Het is bij halfeen en we hebben wel trek in een drankje. Voor mij wordt het een biertje, ‘eentje dan’! Het is inmiddels 29 graden in de plus, zie ik op mijn GPS. Overigens, kent u die geweldige sketch van Jochem Myer ‘Nog eentje dan’?We gaan weer verder en werpen een blik in de etalage van de makelaar.
Tja, sowieso staan er prachtige panden te koop. Als ik de (Staats)loterij win kom ik weerom.We lopen nog steeds langs de Prinsengracht. Amsterdam ligt er toch fraai bij. Tja, vandaar al die badgasten (toeristen), maar nu even niet. Toch is er al bij al heel wat volk op straat, iedereen gaat er op uit met dit fraaie weer.Op de hoek met de Prinsenstraat staat deze handwijzer. Handig voor degenen die niet over een GPS beschikken.Tja, ‘gapers’ gaan ook in de ban, het schijnt discriminerend te zijn.Aan de overkant van de Keizersgracht staat dit fraaie pand. Zo te zien is er een complete renovatie aan de gang.We lopen door naar Keizersgracht 123. Hier staat het ‘Huis met de Hoofden’. Aan de voorgevel zijn zes borstbeelden te zien, van links naar rechts: Apollo met lauwerkrans (kunsten), helaas niet zichtbaar op de foto. Dan Ceres met rijpe korenaren (landbouw), Mars met gevleugelde helm (oorlog), Minerva met helm (wijsheid), Bacchus met druiventrossen (wijn) en Diana met in het haar een halve maan (jacht).
De Fransman Nicolaas Sohier – een rijke kousenhandelaar – liet het huis in 1622 bouwen. Het pand is twee keer zo groot als de buurhuizen, omdat Sohier twee kavels had gekocht. De zakenman Joost Ritman kocht het pand in 2006 van de gemeente en bracht hier zijn Bibliotheca Philosophica Hermetica – 25.000 titels over de Westerse spiritualiteit en filosofie – onder. Momenteel is het museum gesloten, maar sowieso zouden wij hier geen tijd voor hebben gehad.De Tsjechische filosoof, theoloog en pedagoog Comenius heeft hier in 1656 gewoond.Kijk die twee eens lekker aan het ‘suppen’!Op de hoek Keizersgracht-Leliegracht staat dit imposante pand. Helaas is het niet vermeld in de gids.Zo te zien zijn de kades van de Leliegracht aan het verzakken en dat wordt tegengegaan door damwanden. Tja, de kades zijn ontworpen voor hooguit paard en wagen, maar nu gaan er zware vrachtauto’s overheen. En al die geparkeerde auto’s, die wegen ook wat.
En verder spelen klimatologische factoren een rol.Aan de Keizersgracht 177 houdt Amnesty International kantoor. Het pand is in 1624 gebouwd door Jacob van Campen in opdracht van de broers Balthasar en Johannes Coymans. Zo te zien beschikten de broers toentertijd over hun eigen voordeur. In de 17e eeuw woonde hier een slavenhandelaar, grappig dat Amnesty er nu zit.Zo te zien heeft deze fiets enige tijd in de gracht doorgebracht. Een paar nieuwe bandjes en een drupje olie en gaan!We lopen weer terug naar de Leliegracht waar dit fraaie pand staat. Het staat te koop, dat wil zeggen het 3-kamer appartement op de eerste verdieping. Tja, slechts 92 vierkante meter, dat is krap! Hm, € 1.100.000 kosten koper, dat is niet gering. Het huis is gebouwd in 1906, maar de schrijver Potgieter (zie zijn borstbeeld) heeft hier tot 1875 gewoond.
Wat klopt er hier niet?In de sloep tel ik vier stelletjes. Hoe zit het met die 1,5 meter?We lopen door naar Herengracht 168. Dit is het Witte Huis gebouwd in 1638 (1618?) door de architect Philips Vingboons. De opdrachtgever was Michel Pauw, een van de oprichters van de West-Indische Compagnie. Hm, het gebouw mag weleens met de hogedrukreiniger worden schoongemaakt.Daarnaast op nummer 170-172 staat het Bartolottihuis uit ± 1620 gebouwd in opdracht van Willem van den Heuvel, een van de drie rijkste Amsterdammers van zijn tijd.
De vermoedelijke ontwerper Hendrick de Keyser hield bij de bouw rekening met de bocht in de gracht. Willem nam later de naam Bartolotti aan, omdat een tante van hem gehuwd was met de Italiaanse edelman Jan Sopusto Bartolotti en Willem hun vermogen kon erven als hij zich Bartolotti ging noemen. Het bakstenen stadspaleis met zijn overrompelende overdaad werd op twee erven als één huis gebouwd. Later is het gesplitst.Het Bartolottihuis is te bezichtigen, echter momenteel moet er online worden geboekt mét tijdslot.Nabij de hoek Keizersgracht-Raadhuisstraat bevindt zich het Homomonument.
Dat bezochten we al tijdens onze vorige stadswandeling.We lopen weer verder en aan de Prinsengracht staat deze voormalige handel in ‘Scheepsbehoeften en Dekkleeden’. Dit is nu eens een handig pand met twee voordeuren en een ruimte voor mijn koets.Aan de Prinsengracht staat op 315-331 het Pulltzer hotel. Het hotel is opgebouwd uit uiteindeljk 25 historische panden uit de zeventiende en achttiende eeuw, die ook aan de Keizersgracht en de Reestraat staan. De eerst verworven panden, die voor een belangrijk deel in handen waren van een technische groothandel, zijn in 1970 tot één geheel samengevoegd. Het hotel is vernoemd naar toenmalige eigenaar Herbert Pulitzer.We nemen de tip uit de gids ter harte en vragen bij de receptie of we even in de binnentuin mogen kijken. Dat mag, zo maak je vrienden én klanten! De binnentuin is kleiner dan ik verwacht had, maar er worden hier zelfs concerten gegeven.Zoals gezegd, ook panden in de Reestraat horen bij het Pulitzer hotel. We bevinden ons hier in ‘de negen straatjes’, een geliefd winkelgebied.Dit is een van die negen straatjes, maar winkelen is niet zo aan ons besteed.De zes huizen van nummers 242-252 vormden met elkaar het vermaard c.q. berucht geworden kraakcomplex De Groote Keijser. Het was hét symbool van de geschiedenis van de Amsterdamse kraakbeweging. De panden zijn gebouwd tussen 1620 en 1730. Uiteindelijk kwamen ze in bezit van de Technische Unie die ze tot 1978 als kantoor gebruikte. In dat jaar werden de panden gekraakt. Er kwam een ontruimingsvonnis, waarna de krakers de panden ombouwden tot een nagenoeg onneembaar fort. Omdat de angst bestond voor dodelijke slachtoffers als er zou worden ontruimd, verliep de ontruimingsdatum. Pas na enkele jaren konden gemeente en krakers het eens worden over de voorwaarden voor bewoning door de zittende bewoners.
Tja, het is alweer vele jaren geleden, maar ik kan me de (TV-)beelden nog goed herinneren.Aan de Herengracht 364-370 staat een rijtje van vier halsgevelpanden, uit 1662. Opdrachtgever was Hendrik Cromhout, die zelf in het grootste pand, op nummer 366, ging wonen. De vier huizen zijn een ontwerp van Philips Vingboons.In de gevel is een gevelsteen met een kromme boomstam, een directe verwijzing naar Cromhout.Tot vrijdag 13 maart 2020 was hier het Bijbels Museum gevestigd. Als gevolg van de beëindiging van subsidies is in 2018 besloten om de collectie onder te brengen bij het Joods Historisch Museum, het Rijksmuseum van Oudheden en Naturalis en het Rijksmuseum het Catharijneconvent. Of de Cromhouthuizen ooit weer opengaan (als museum) is mij niet bekend.
Op Herengracht 380 staat het pand van het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies. Dit stadspaleis dateert uit 1890. Na brand is het in Franse stijl opnieuw opgetrokken door architect A. Salm.Aan de Herengracht 386 staat Philips Vingboons ontwerp uit 1663 voor de zakenman Karel Gerards. De ingang heeft een natuurstenen omlijsting die de nadruk legt op de middenas. Momenteel is hier het Museum het Grachtenhuis gevestigd. Zo te zien is het museum te bezoeken, maar dat moeten we – gezien de tijd – bewaren voor een andere keer.Vaart daar in de Herengracht het schuitje van het Pulitzer hotel? Het ding lijkt er krek op.De Vier Heemskinderensluis (of brug) ligt over de Leidsegracht. Hm, de gevelsteen met de vier Heemskinderen heb ik gemist en ook het bankje dat figureert in de film ‘The Fault in our Stars’ uit 2014 en dat daarom een toeristenattractie geworden is. De film heb ik gezien en ook het boek (meermaals) gelezen.Hier staat een bijzonder mooie motor van het merk KTM. Wie is die ‘Van Bemmel’, die met nummer 77 rijdt?Aan de Herengracht 450 staat het Huis van Deutz uit 1671. De zandstenen gevel is in strakke stijl opgetrokken.Aan de overkant van de Herengracht staat een fraai pand. Ik heb geen idee wie of wat hier huist.In de Vijzelstraat zien we restaurant De Bazel. Hier strijken we even neer voor een hapje en een drankje.Hm, eigenlijk bevinden we ons in het Stadsarchief. Feitelijk een oerlelijk gebouw met een Oost-Duitse uitstraling. Wat zou Vincent van Rossem hier nu van vinden?Dit huis aan de Herengracht 502 dateert uit 1672, een bewindvoerder van de West-Indische Compagnie liet het bouwen. Stadsarchitect Abraham van der Hart heeft het pand in 1791 ingrijpend verbouwd en zijn huidige vorm gegeven. Het stoepje verdween en aan weerszijden van de ingang kwamen zuilen. Vandaar dat het pand ook bekend staat als ‘Het Huis met de Kolommen’. In 1926 is dit pand aan de gemeente geschonken door de president-directeur van de Nederlandsche Handel-Maatschappij (later ABN, nog later ABN Amro). Vanaf 1927 fungeert het als ambtswoning van de burgemeester van Amsterdam.We lopen naar de Keizersgracht 672. Hier is Museum van Loon gevestigd.Vanaf 1884 tot de jaren zestig van de vorige eeuw was dit grachtenpand in bezit van de familie Van Loon. Vanaf 1974 is een belangrijk deel van het huis in gebruik als museum.
Dit huis vormt met zijn identieke buurman op 674 de Van Raey-huizen. Ze zijn genoemd naar de Vlaamse koopman Jeremias van Raey. Het ontwerp uit 1672 is van architect Adriaen Dortsman. Helemaal bovenin, op de gezamenlijke gevels, staan vier godenbeelden die verwijzen naar de handel van Van Raey. Op nummer 674 ziet u Mars (oorlog), Minerva (godin van de wijsheid). Op nummer 672 staan Vulcanus (god van het vuur) en Ceres (godin van de landbouw). Ook dit museum moeten we bewaren voor een andere keer.Aan de Keizersgracht 609 staat museum FOAM (FOtografiemuseum AMsterdam).Aan de overkant van de Keizersgracht staat Museum van Loon. Nu zijn de vier godenbeelden beter te zien.Aan de Keizersgracht (of is het de Reguliersgracht?) staan deze mooie gevels. In de gids worden ze niet genoemd.De Kaasmarktsluis ligt over de Herengracht en is vernoemd naar de kaasmarkt die werd gehouden op het Reguliersplein, later Thorbeckeplein.Het standbeeld van Johan Rudolph Thorbecke (Zwolle, 1798 – Den Haag, 1872), is een 19e-eeuws gedenkteken in Amsterdam, ter nagedachtenis aan de liberale politicus Thorbecke. Hij was ondermeer voorzitter van de commissie die verantwoordelijk was voor de grondwetsherziening van 1848 en driemaal minister van Binnenlandse Zaken. Tja, dat zie ik nu niet meer gebeuren. Ziet u dat al voor u, een standbeeld voor Mark Rutte?Aan Herengracht 573 bevindt zich het Tassenmuseum Hendrikje. Het Tassenmuseum sloot permanent z’n deuren per 13 maart 2020. Ondanks ambitieuze toekomstplannen was er te weinig geld om door te gaan. Het Tassenmuseum bestond sinds 2007. De 32 medewerkers, goed voor bijna 16 fulltime-banen, zijn hun baan kwijt.Aan de Herengracht 581 staat dit fraaie pand. Iemand heeft goed zijn best gedaan op St. Joris en de draak. Helaas is het pand niet vermeld in de gids.Aan de Herengracht 605 staat het museum Willem-Holthuysen. Het is een grachtenmuseum, maar door groot onderhoud tot 1 december 2020 gesloten. Voor dit museum moeten we ook maar eens terugkomen.De Amstel mét rondvaartboot.Opnieuw de Amstel met museum Hermitage. Ik heb dit museum nog nooit bezocht, wél de echte in St. Petersburg.Het prachtige pand aan de Herengracht 218 dateert uit 1668. Het is vooral bekend geworden omdat de familie Six hier vanaf 1915 woont. De naam Six is onverbrekelijk verbonden met Rembrandt. De patriciër Jan Six I was in het midden van de zeventiende eeuw goede vriend en geldschieter van Rembrandt. De familie heeft zijn kapitaal toen gemaakt in de zijde- en lakenindustrie en behoorde tot de rijkste families van Amsterdam.
Het portret van Jan Six uit 1654 is een van de beroemdste portretten van Rembrandt.
Het is altijd in het bezit van de familie geweest en hangt na een verhuizing sinds 1915 in dit pand aan de Amstel. Daarvoor had de familie een dubbel woonhuis aan de Herengracht. De familie beheert nog steeds een grote kunstverzameling. Vanwege steun van de overheid is die beperkt openbaar.Het Nationale Opera & Ballet-gebouw is met het stadhuis gecombineerd in één complex.Je kunt je bijna niet voorstellen dat tot voor kort (tot zo ongeveer WO-II), industriële activiteiten gewoon in de stad plaatsvonden.Iets verder aan de Amstel staat dit poortje. Hierachter is het Swigtershofje gesticht in 1744 en bestemd voor RK-vrouwen boven de 50 jaar, bij voorkeur familie van Isaak Swigters. Momenteel zijn het normale huurwoningen.
De tekst luidt: ‘Beatus qui intelligit super egenum et pauperem in die mala liberabit eum Dominus’ en betekent: ‘Zalig degene die zich bekommert om de arme en behoeftige, op de kwade dag zal de Heer hem bevrijden’.Ter hoogte van de Halvemaansbrug staat de Kleine Komedie dat werd gebouwd in 1786. Het is het oudste theater van Amsterdam en biedt plaats aan 503 toeschouwers.
Het theater richt zich op kleinkunst en is sinds de jaren ’80 uitgegroeid tot ‘de cabarettempel van Nederland’.Aan de Binnen Amstel staat het NH Collection Amsterdam ‘Doelen Hotel’. Het is het oudste en beroemdste hotel van Amsterdam, dat dateert uit de 17e eeuw en in 2016 volledig is gerenoveerd. Niet vreemd dat velen hier hebben overnacht, van koningin Victoria tot de Beatles. Deze Engelse popgroep verbleef van 5 op 6 juni 1964 in het hotel toen ze Nederland aandeden tijdens een tournee in Europa en Australië. De groep had de beschikking over de hele eerste verdieping. Op de tweede dag van hun bezoek stapten The Beatles vanuit het hotel op rondvaartboot ‘Jan van Galen’ voor een tocht door de Amsterdamse grachten. Ik ben er helaas niet bij geweest, maar kan het me nog goed herinneren. Vooral de (TV-)beelden van de uitzinnige fans die in de gracht sprongen om maar dichter bij hun idolen te zijn.Aan de Zwanenburgwal hebben de bewoners hun voordeur opgeleukt. De passiebloemen doen het goed.We lopen door het Pentagon. Het is een woningbouwcomplex in de Nieuwmarktbuurt van Amsterdam. Het gebouw is ontworpen door architect Theo Bosch met hulp van Aldo van Eyck en geldt als voorbeeldproject binnen de Nederlandse stadsvernieuwing.Aan de Sint Antoniesbreestraat 69 staat Huis de Pinto. Dit opvallende huis is oorspronkelijk in 1605 gebouwd door de zuivelhandelaar Jan Janz. Carel, één van de oprichters van de VOC. In 1651 kocht de Portugese zakenman De Pinto het pand.
Zijn zoon Isaac liet het in 1686 ingrijpend verbouwen. Toen kreeg het pand de huidige prestigieuze voorgevel. Vanaf die tijd stond het symbool voor de aanwezigheid van de Joodse elite in deze buurt.
Omdat de hele buurt vanwege de metro op de schop moest, stond het huis in de jaren zestig op de nominatie om te worden afgebroken. Fel verzet vanuit de buurt voorkwam dit. Het behoud van het Huis de Pinto werd hierdoor het symbool van het veranderd denken over cityvorming in Amsterdam. Een ingrijpende restauratie vond plaats tussen 1973 en 1975. Na een groot aantal jaren bibliotheek te zijn geweest, werd het Pintohuis, zoals het vaak wordt genoemd, vanaf 2014 een cultureel en literair centrum.Aan de Klovenierswal ligt aan de overzijde van de gracht op nummer 29 het Trippenhuis, het laatste monument van deze wandeling. De jongere broer van Philips Vingboons, Julius, bouwde het in 1660-1662 voor de gebroeders Trip, die ieder in de helft van het huis gingen wonen. Om het stadspaleis nog imposanter te laten lijken, had het een gemeenschappelijke gevel die de breedste van Amsterdam is. Wat verder opvalt aan het pand, is de rijkdom aan decoraties. De broers hadden ijzer- en kopermijnen in Zweden in bezit en werden schatrijk met de metaalbewerking voor de wapenindustrie. Er zijn verwijzingen naar deze activiteiten te zien, de schoorstenen bijvoorbeeld hebben de vorm van mortieren.
Tussen 1816 en 1885 hingen hier schilderijen, onder andere de Nachtwacht, die in dat laatste jaar naar het Rijksmuseum verhuisden. Het Trippenhuis is sinds 1887 in gebruik door de Koninklijke Academie van Wetenschappen.Is dit de Bethaniënstraat of de Koestraat? In elk geval gaan beiden richting De Wallen en vanaf hier is een mondkapje verplicht.
‘Vanaf woensdag 5 augustus 09.00 uur is het voor iedereen vanaf 13 jaar in delen van de stad verplicht om een niet-medisch mondkapje te dragen. Het gaat om gebieden waar het krap en druk is en waar andere maatregelen onvoldoende uitwerking hebben gehad of leiden tot ongewenste economische effecten. De mondkapjesverplichting is een experiment en komt niet in de plaats van de 1,5 meter-regel’.
Tja, bovenstaande regelgeving was mij bekend. Nou, het werkt wel, (bijna) iedereen mijdt deze straat!Update vrijdag 28 augustus: Bezoekers van een aantal drukke plekken in Amsterdam zijn vanaf maandag 31 augustus niet langer verplicht een mondkapje te dragen. Het experiment stopt volgens planning op die datum. Afhankelijk van het besmettingsniveau in de stad en op basis van een evaluatie wordt besloten of de mondkapjesplicht in bepaalde gebieden opnieuw wordt ingevoerd of niet.
Tja, nou breekt mijn klomp! Ik ben benieuwd welke draai ze aan de evaluatie gaan geven.
Ok, de stadswandeling de ‘Gouden Eeuw’ zit erop. Zeker een aanrader! We hadden er natuurlijk prachtig weer bij, dat scheelt een jas. Het is inmiddels bij zessen, veel later dan ik gepland had. Op naar Amsterdam Centraal. Onderweg lopen we op de Geldersekade langs een Indiaas restaurant. Zullen we iets afhalen? Dat doen we en het wordt Tandoori Chicken.De trein missen we nipt, maar we zijn ruim op tijd voor de volgende. Thuis genieten we onze prima Tandoori Chicken en een hoosbui barst los.
Als laatste de tracks. De roze route is de gedownloade en de zwarte track die we gelopen hebben.Gerard Goudriaan, de schrijver van de gids: bedankt!